Een compressor is een apparaat dat het volume van een gas verkleint, waardoor de gasdruk toeneemt. Bij de meeste toepassingen is het gas dat gecomprimeerd wordt lucht. Compressors hebben diverse toepassingen: van pomp voor een fietsband tot een belangrijk onderdeel van een straalmotor.
In dit artikel:
Vibraties van de compressor
Wanneer een compressor is ingeschakeld, treden er vibraties op. De lucht die gecomprimeerd wordt door het apparaat trilt hierdoor ook. Niet alleen deze lucht en de compressor trillen, ook verbonden pijpen en machines nemen deze trilling over. Op deze manier kunnen zo grote installaties vibreren als gevolg van een ingeschakelde compressor.
Dit kan leiden tot soms ernstige schade aan installaties. Ontstaat er geen acute schade, dan is er alsnog een versnelde slijtage aan machinerie. Extra kosten die hiermee gepaard gaan, kunnen bespaard worden door de compressor op verschillende manieren adequaat te isoleren. Idealiter wordt deze isolatie al bij de installatie van de compressor aangebracht, maar ook op een later moment zijn er vaak nog relatief eenvoudige manieren om de installatie te isoleren.
Lettend op de lage kosten en het relatieve gemak van installatie, is er eigenlijk geen enkele reden om de volledige installatie niet te isoleren. Hierbij is de noodzaak bij een groter apparaat groter dan bij kleine apparaten die incidenteel gebruikt worden.
Waarom overmatige trillingen schade veroorzaken
Dat een compressor trilt is normaal en in principe niet schadelijk. De compressor is gebouwd op het weerstaan van zijn eigen vibraties. Deze eigen trilling veroorzaakt dan ook geen schade aan het apparaat zelf. Dit ligt echter anders bij vibraties van verbonden pijpen, machines en apparatuur. Deze trillen ook, maar met een andere frequentie. Dit betekent dat zij bijvoorbeeld vaker of minder vaak per minuut op en neer bewegen dan de compressor.
Dit verschil in frequentie leidt ertoe dat de trillingen van de verschillende onderdelen niet in harmonie bewegen. Juist dit verschil in harmonie leidt vaak tot schade. Is dit niet op de korte termijn, dan is dit op de lange termijn door versnelde slijtage en metaalmoeheid. Ook de compressor zelf kan slecht omgaan met deze trillingen van een andere frequentie, waardoor een slecht geïsoleerde compressor minder lang meegaat.
Flexibel of beweegbaar pijponderdeel direct na de compressor
Een belangrijke stap in effectieve isolatie van een compressor is het aanbrengen van een flexibel pijponderdeel direct na het apparaat. Dit pijponderdeel kan een groot deel van de vibraties absorberen, waardoor pijponderdelen en machines hierachter een stuk minder sterk trillen. De ervaring leert dat veel mensen en bedrijven op de hoogte zijn van deze maatregel, maar hem in veel gevallen niet toepassen.
Een argument is dat ook zonder een flexibel pijpstuk het vaak nog lange tijd goed gaat. De eerste jaren is er vrijwel nooit schade zichtbaar aan achterliggende pijpen, apparatuur of de compressor zelf. Hierna kan het echter snel gaan met onder meer een verminderde efficiëntie van het apparaat, slijtage en metaalmoeheid in de volledige installatie. Dit brengt veel kosten en extra werk met zich mee. Dat is zonde, want een enkel flexibel pijponderdeel direct na het apparaat kan al veel van deze problemen voorkomen.
Dit onderdeel kost, afhankelijk van de installatie, vaak slechts € 20,00 tot € 100,00. Bij kleine installaties is zelfs een rubberen slang direct na de uitlaat al voldoende. Een kleine investering voor een grote winst op de lange termijn.
Ondergrond en andere contactpunten isoleren
Een ander essentieel punt van isolatie is de ondergrond waarop de compressor zich bevindt. Vibraties verplaatsen zich niet alleen via de uitlaat van het apparaat, maar ook via andere contactpunten met materiaal, waaronder de grond.
Ook hier geldt dat isolatie relatief eenvoudig is: isolerende pads tussen enerzijds de poten of onderkant van de compressor en anderzijds de grond is meestal voldoende. Deze pads zijn in de meeste gevallen van rubber, dat trillingen effectief absorbeert. De betere compressors hebben deze pads vaak al en gaan om deze reden ook, niet verbazend, langer mee dan andere modellen.
Bekijk in dit geval wel of de isolatie met de ondergrond op deze manier voldoende is. Is er toch nog een substantiële vibratie richting de ondergrond, dan is het verstandig om extra isolatie aan te brengen.
Een compressor zonder geïsoleerde poten moet per definitie extra geïsoleerd worden. Ook hier geldt dat het zonder isolatie waarschijnlijk jaren goed zal gaan. Na verloop van tijd is het echter bijna niet te voorkomen dat de poten afbreken van het apparaat. Dit gebeurt vrijwel altijd op het verbindingsstuk tussen de compressor en poot, zelfs wanneer dit stevig gelast is. Met adequate isolatie echter gaat de installatie niet enkele jaren, maar soms wel tientallen jaren mee.
Gebrekkige isolatie en garantie
Zelfs wanneer schade aan de compressor nog binnen de garantie valt, kunnen de kosten bij schade door gebrekkige isolatie voor de eigenaar zijn. Met name bij grote installaties eisen fabrikanten namelijk een verstandig en professioneel gebruik. Dit houdt in dat het apparaat gebruikt wordt zoals dit is voorgeschreven in de gebruiksaanwijzing en bovendien goed onderhouden wordt.
Onder goed onderhoud wordt ook isolatie van het apparaat verstaan. De fabrikant eist in de gebruiksovereenkomst van de compressor altijd dat de eigenaar maatregelen treft die schade kunnen voorkomen. Deze maatregelen moeten binnen de redelijke mogelijkheden van de eigenaar liggen, wat in het geval van isolatie het geval is.
Voorkom daarom vermijdbare schade door te investeren in compressorisolatie.