Multiplex, spaanplaat, MDF, we hebben er allemaal wel eens van gehoord en hebben er ook wel een beeld bij. Maar heb je ook wel eens van OSB gehoord? Het is een plaatmateriaal wat je tegenwoordig steeds vaker terug ziet komen. In dit artikel vertellen wij je alles over OSB plaatmateriaal; wat het is en waar je het voor kunt gebruiken.
In dit artikel:
OSB: Oriented Strand Board
OSB staat voor Oriented Strand Board. Het bestaat uit houtsnippers die onder hoge druk worden geperst tot een plaat. OSB valt dan ook onder de categorie vezelplaten. Doordat je nog duidelijke grovere stukken hout in het plaatmateriaal terugziet, oogt het stoer en robuust.
De productie van OSB
Allereerst worden de allerbeste houtvezels geselecteerd en deze beste houtsnippers worden op de lopende band gelegd. Tijdens het proces worden de snippers allemaal in dezelfde richting gelegd. Daarna worden de houtsnippers doordrenkt met paraffine en een bindmiddel, waardoor er een soort matten ontstaan. Drie van deze matten worden kruislings op elkaar gelegd waarna ze onder hoge druk tot een plaat worden geperst.
Deze vezelplaten zijn de opvolger van de waverboard-platen die in 1949 in de VS zijn ontwikkeld. Omdat met een plaat wilde ontwikkelen waarbij het gebruik van lijm drastisch verminderd zou zijn, werd in 1981 met succes de opvolger van waverboard ontwikkeld; OSB. In de VS en in Canada hebben deze plaatsoorten al een marktaandeel van 40%. Ook in Europa zijn er al verschillende fabrieken geopend en groeit het marktaandeel enorm.
OSB wordt meestal niet gebruikt voor zichtwerk. Je ziet dit plaatmateriaal tegenwoordig echter wel steeds meer terugkomen in de meubel- en interieurbouw. Vanwege het robuuste uiterlijk past dit materiaal namelijk perfect bij een industrieel interieur.
De eigenschappen en voordelen van OSB
OSB plaatmateriaal heeft nogal wat unieke eigenschappen en voordelen. Het voordeel is dat deze platen ontzettend sterk zijn en niet snel zullen doorbuigen. Doordat de platen watervast verlijmd zijn, zal het lang zijn stevigheid behouden. Bovendien is het een relatief goedkoop materiaal, fijn voor je portemonnee.
OSB plaatmateriaal heeft daarbij ook een aantal voordelen als het gaat om het milieu. Het kost veel minder energie om de platen te persen. Ook heeft OSB een veel hoger isolatierendement dan andere platen, tot 2x hoger tot zo’n 80 à 90%. De houtvezels die voor de platen worden gebruikt zijn afkomstig van hout met het FSC-keurmerk. Bij de productie komt er nagenoeg geen afval vrij en wat er wel aan afval vrijkomt wordt voor brandstof gebruik. Doordat er grotere houtsnippers worden gebruikt is er ook veel minder lijm nodig, wat ook weer goed is voor het milieu. Bovendien komen er geen tot weinig chemische stoffen vrij tijdens de productie van de platen.
Natuurlijk kent OSB ook een aantal nadelen: door het ruwe oppervlak zijn de platen lastiger glad af te werken. Vandaar dat dit plaatmateriaal meestal wordt gebruikt als constructiemateriaal. En schroeven kunnen het materiaal splijten. Dit kán voorkomen worden door goed en diep genoeg voor te boren.
Sterkteklassen
OSB wordt verdeeld in sterkteklassen, van klasse 1 tot klasse 4. Klasse 1 is de minst sterke variant en wordt daarom ook weinig gebruikt. Klasse 4 is de sterkte variant en heeft verbeterde vochtwerende eigenschappen. De meest gangbare variant in Nederland is OSB met sterkteklasse 3.
Toepassingsmogelijkheden
OSB ken nogal wat toepassingsmogelijkheden. In de eerste plaats wordt OSB vooral gebruikt voor constructieve toepassingen zoals ondervloeren, scheidingswanden en dakelementen. Het plaatmateriaal is dan na de afwerking in veel gevallen niet meer zichtbaar.
Daarnaast zie je OSB veel meer terugkomen als meubels, zoals kastjes, wandplanten, tafels en nog veel meer. Dankzij het stoere en robuuste uiterlijk past dit materiaal ontzettend goed in een industrieel interieur. Vaak wordt dit plaatmateriaal nog opgeschuurd of geschaafd zodat het minder ruw is.
OSB kun je ook buiten gebruiken, de voorwaarde is echter wel dat het hout geïmpregneerd of gebeitst moet worden voor jarenlang plezier.
Lees ook: Verschillende soorten plaatmateriaal op een rij
